دلار مهمترین ارزی است که امروزه در جهان مورد استفاده قرار میگیرد. علاوه بر آمریکا 32 کشور جهان از دلار استفاده میکنند. بیش از 53 درصد تجارت جهانی با دلار انجام میشود که 44 درصد آن را دلار آمریکا در اختیار دارد. اما دلار مانند پوند سابقهی طولانی ندارد و به نوعی یک ارز جدید در جهان محسوب میشود. با این حال به علت اینکه آمریکا از ابتدای قرن بیستم به بزرگترین قدرت صنعتی، تجاری و علمی جهان بدل شد، دلار هم جایگاه مهمی در معادلات جهانی پیدا کرد. امروزه دلار تقریبا در تمام کشورهای جهان اعتبار داشته و برای تجارت بین المللی استفاده میشود. در این مقاله قصد داریم به طور خلاصه به عموم مسائل مربوط به دلار بپردازیم و شما را بیشتر با این ارز مهم طی دو قرن گذشته آشنا کنیم.
تاریخچه دلار
دلار، انگلیسی شدهی لغت thaler میباشد که اشاره به سکههای نقرهی ضرب شده در یکی از معادن مستعمرهی اسپانیا دارد. معدن واقع در خواشیمستال مبدا اولیه نام دلار است که انتهای نام این شهر (تال) به تالر تبدیل شده و سپس در انگلیسی به دلار بدل گشته است. از این سکههای نقره در مستعمرات اسپانیا که در آن زمان پادشاهی بوهمیان نام داشت استفاده میشد. پس از استیلای انگلیس بر مستعمرات اسپانیایی این واحد پولی با همان نام قبلی باقی ماند و حتی به دیگر مستعمرات انگلیس مانند استرالیا و نیوزلند هم وارد شد. استقلال آمریکا در اواخر قرن هجدهم همزمان با تولد دلار آمریکا بود. این روند تولد ارزهای ملی با استقلال دیگر مستعمرات هم ادامه یافت و امروز انواع دلارهای آمریکا، کانادا، استرالیا، سنگاپور و… در دسترس است. مهمترین و پراستفادهترین دلار، دلار آمریکا میباشد و پس از آن دلار استرالیا و در مقام سوم دلار کانادا قرار دارد، شما می توانید برای ارسال پول به کانادا از حواله دلار کانادا استفاده کنید.
کشورهای استفاده کننده از دلار
در حال حاضر 33 کشور جهان از دلار به عنوان پول رایج خود استفاده میکنند. در جدول زیر لیست کشورهای استفاده کننده از دلار به همراه نوع دلار و علامت اختصاری آنها وجود دارد.
کشور یا منطقه |
نوع دلار | علامت اختصاری |
آنتیگوئا و باربودا | دلار کارائیب شرقی | XCD |
استرالیا | دلار استرالیا | AUD |
باهاماس | دلار باهاموسی | BSD |
باربادوس | دلار باربادوسی | BBD |
بلیز | دلار بلیز | BZD |
برمودا | دلار برمودائی | BMD |
برونئی | دلار برونئی | BND |
کانادا | دلار کانادا | CAD |
جزایر کایمن | دلار کایمنی | KYD |
دومنیک | دلار کارائیب شرقی | XCD |
تیمور شرقی | دلار آمریکا | USD |
اکوادور | دلار آمریکا | USD |
السالوادور | دلار آمریکا | USD |
فیجی | دلار فیجی | FJD |
گرانادا | دلار کارائیب شرقی | XCD |
گینه | دلار گینه ای | GYD |
هنگ کنگ | دلار هنگ کنگ | HKD |
جامائیکا | دلار جامائیکایی | JMD |
کیریباتی | دلار استرالیا | AUD |
لیبریا | دلار لیبریایی | LRD |
جزایر مارشال | دلار آمریکا | USD |
میکرونزیا | دلار آمریکا | USD |
نامیبیا | دلار نامیبیا | NAD |
ناورو | دلار استرالیا | AUD |
نیوزلند | دلار نیوزلند | NZD |
پالائو | دلار آمریکا | USD |
سنت کیتز و نویس | دلار کارائیب شرقی | XCD |
سنت لوسیا | دلار کارائیب شرقی | XCD |
سنت وینسنت | دلار کارائیب شرقی | XCD |
سنگاپور | دلار سنگاپور | SGD |
جزایر سالومون | دلار سالومون | SBD |
تایوان | دلار تایوان نو | TWD |
ترینیداد و توباگو | دلار ترینیداد و توباگو | TTD |
تووالو | دلار استرالیا | AUD |
ایالات متحده آمریکا | دلار آمریکا | USD |
اندونزی | دلار پاپوئا غربی |
USD special |
همان طور که مشاهده میکنید هر کشور و منطقه دلار مختص به خود را ندارد و بسیاری از آنها از دلار آمریکا یا استرالیا یا دیگر انواع دلار به صورت مشترک استفاده میکنند. اگر به لیست این کشورها دقت کنید متوجه میشوید که اکثر قریب به اتفاق کشورهای استفاده کننده از دلار، مستعمرهی اسپانیا و انگلیس بودهاند و سنت ضرب سکههای تالر در آنها به نام امروزی دلار رسیده است.
پشتوانه دلار آمریکا چیست؟
دلار در حال حاضر رایجترین ارز جهان است و بیش از 44 درصد تجارت جهانی در اختیار دلار آمریکا است. پشتوانه دلار آمریکا از ابتدای ایجاد شدن تا امروز تغییرات زیادی داشته است. در قرن نوزدهم پشتوانه دلار نقره و طلای موجود در آمریکا بود. در این زمان نقره همچنان ارزش زیادی داشت و سکههای دلار عمدتا از نقره ساخته میشدند. اما به مرور ارزش نقره کاهش یافت و در قرن بیستم جای خود را به طور کامل به طلا داد. نظام پایه طلا تا سال 1971 پابرجا بود تا اینکه با تغییراتی که به شوک نیکسون مشهور است به اتمام رسید. از آن زمان پشتوانه دلار شناور بوده و بستگی به عرضه و تقاضا در بازارهای بین المللی و تجارت جهانی با استفاده از دلار دارد.
رکود بزرگ
اگرچه دلار امروزه در صدر ارزهای جهان قرار دارد، اما رکودهای بزرگی را از سر گذرانده است. بزرگترین رکودی که دلار تجربه کرد به رکود بزرگ معروف است که با سیاستهای انقباضی فدرال رزرو در سال 1928 آغاز شد. در نتیجه این سیاستها تقاضا در آمریکا کاهش یافته و همزمان نرخ سود بانکی افزایش یافت. در ادامه سهامداران آمریکا دلارهای خود را از بورس خارج کردند و ارزش سهام در 29 اکتبر 1929 معروف به سه شنبه سیاه به شدت کاهش یافت. در نتیجه بسیاری از شرکتها ورشکست شدند و نرخ بیکاری ناگهان به 25 درصد رسید. پس از این اتفاقات ارزش دلار به شدت کاهش یافت و رکود در آمریکا فراگیر شد. سیاست فدرال رزرو در جهت کاهش تورم به رکود تورمی منتهی شد، تا جایی که ارزش یک چمدان اسکناس یک دلاری از خود چمدان کمتر بود. این شرایط با حضور فرانکلین روزولت در مقام ریاست جمهوری کنترل شده و کشور را به سمت توسعه هدایت کرد. سیاستهای پیچیده روزولت با مشاوره گرفتن از اقتصاددانانی مانند کینز و فریدمن اجرا شدند. این سیاستها تنها اقتصادی نبودند و حتی ورود آمریکا به جنگ دوم جهانی بخشی از این سیاست بود. روزولت پس از این اتفاقات به محبوبیت بی سابقهای در آمریکا دست یافت. او تنها رئیس جمهور آمریکا است که انتخابات را در تمام ایالات به جز دو ایالت کوچک برنده شد. محبوبیت او تا 70 درصد هم پیش بینی شد و تنها رئیس جمهوری است که توانست چهار مرتبه در انتخاباتهای 1932، 1936، 1940 و 1944 برنده شود. البته روزولت دور آخر پیروزی خود را به پایان نبرد و در سال 1945 به علت بیماری فلج اطفال درگذشت. با این حال دلار و آمریکا توسعه و ارزش خود را تا حد زیادی به روزولت و سیاستهای او مدیون هستند.
مقایسهی ارزش دلار آمریکا و ارزهای دیگر در سالهای اخیر
با توجه به اینکه رایجترین ارز جهان پس از دلار یورو میباشد این مقایسه را با یورو آغاز میکنیم. در 5 سال گذشته به طور عمومی ارزش دلار نسبت به یورو افزایش یافته است. هر دلار در سال 2017 به اندازه 0.82 یورو ارزش داشت. اما امروز ارزش دلار و یورو برابر شدهاند. این روند افزایشی دلایل مختلفی دارد. یکی از آنها خروج سریعتر آمریکا از رکود کرونا نسبت به اروپا میباشد. جدایی انگلیس از اتحادیه اروپا و مشکلات اخیر اروپا و روسیه از دیگر دلایل افزایش ارزش دلار نسبت به یورو هستند.
اگرچه دلار نسبت به پوند در 5 سال گذشته مجموعا روند صعودی داشته است، اما همچنان ارزش یک دلار برابر با 0.85 پوند است. در سال 2017 ارزش پوند انگلیس نسبت به دلار از این هم بیشتر بوده و هر دلار 0.76 پوند ارزش داشت.
رابطهی خوب آمریکا و ژاپن در یک سال قبل موجب شده نوسان خاصی در ارزش دلار آمریکا و ین ژاپن وجود نداشته باشد. اما در 5 سال گذشته ارزش دلار نسبت به ین زیاد شده که عمدتا به علت جهشی است که طی 3 ماه اول سال 2022 رخ داده است. 5 سال پیش هر دلار 107.82 ین ژاپن ارزش داشت، این در حالی است که امروزه هر دلار 137.56 ین ژاپن ارزش دارد.
رابطهی ریال و دلار آمریکا یک روند سقوط برای ریال و صعود برای دلار است. در سال 2005 هر دلار 8000 ریال ارزش داشت و در سال 2010 ارزش هر دلار به بیش از 30000 ریال رسید. این روند تا سال 2014 ادامه داشت و ناگهان با جهشی دیگر ارزش هر دلار به بیش از 300000 ریال ایران رسید. کاهش درآمدهای ایران به علت عدم رشد اقتصادی و همراهی آنها با تحریمهای بین المللی را میتوان عمدهترین دلایل کاهش ارزش ریال ایران نسبت به دلار آمریکا دانست.
چگونه دلار خرید و فروش کنیم؟
کمی پیشتر خرید و فروش هر ارزی محدود به صرافیهای محلی و به صورت حضوری ممکن بود. اما به لطف تکنولوژی، امروزه میتوانید هر قدر خواستید و در هر جای جهان که بودید دلار بخرید یا بفروشید. تنها نیاز دارید با یک صرافی آنلاین در ارتباط باشید و سفارش خود را ثبت کنید. سفارشها عمدتا با حوالههای بانکی ثبت و انجام میشوند. البته اپلیکیشنهایی هم وجود دارد که میتواند این کار را آسانتر و البته با صرف زمان نسبتا بیشتر برای شما انجام دهند.
نکتهی قابل توجه در این مسئله این است که باید مواظب امنیت صرافیها باشید و به خصوص در استفاده از تکنولوژی با اطمینان از مجوز و امنیت پیش بروید.
آیا عاقلانه است که روی دلار سرمایه گذاری کنیم؟
دلار مانند پوند با ثبات نیست. طی صد سال گذشته حداقل 4 رکود بزرگ را پشت سر گذاشته که آخرین آنها در سال 2005 رخ داد. لذا در نگاه نخست شاید سرمایه گذاری روی دلار چندان عاقلانه نباشد. اما نمیتوان در فعالیت اقتصادی از هر نوعی از مهمترین و رایجترین ارز جهان چشم پوشی کرد. به هر حال هرکجا ارز شما را قبول نکردند با تبدیل آن به دلار میتوانید مشکل خود را حل کنید. میتوان این گونه گفت که دلار برای تجارت ضروری است و سرمایه گذاری روی آن و یا ذخیره کردنش سودهای زیادی دارد، اما باید محتاط بود و اخبار آمریکا و فدرال رزرو را رصد کرد و رکود را قبل از وقوع پیش بینی کرد. به خصوص که این روزها فدرال رزرو سیاست انقباضی در پیش گرفته و برخی اخطار میدهند که اشتباهی از نوع رکود بزرگ 1928 میتواند در پیش باشد.
در این مقاله به طور خلاصه تاریخچه دلار و مسائل مهم در مورد دلار و به خصوص دلار آمریکا بررسی شد. این ارز بسیار اهمیت دارد و با توجه به رشد اقتصادهایی مثل چین، هند، برزیل و کشورهای عربی حوزهی خلیج فارس میتواند آیندهای متفاوت داشته باشد. به همین دلیل نه تنها رصد ارزش دلار اهمیت دارد، بلکه باید توجه داشت که شرکت در این اقتصادهای رو به رشد به علت گستردگی استفاده از دلار عموما با خود دلار امکان پذیر است. بنابراین نیاز است که همیشه به یک صرافی مطمئن دسترسی داشته باشید. صرافی کیان با مجوزهای معتبر بین المللی میتواند در هر کجای جهان به شما خدمات مورد نیاز در ترانسفر ارز را ارائه کند. کافی است با ما تماس بگیرید.