پول و اقتصاد: رمزگشایی از مفهوم پوند واحد پول در اقتصادهای گوناگون جهان

اگر این سوال برای شما هم پیش آمده است که واحد پول چه کشورهایی پوند است؟، در این مقاله با ما همراه باشید. شاید برای شما جالب باشد که بدانید در جهان نزدیک به 200 کشور وجود دارد، اما واحدهای پولی 164 عدد هستند. همان طور که دلار علاوه بر آمریکا در کشورهایی مثل کانادا و استرالیا هم مورد استفاده است یا یورو واحد پولی مشترک کشورهای عضو اتحادیه اروپا است، پوند هم در کشورهای زیادی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در ادامه‌ی مقاله انواع پوند در جهان و کشورهایی که از واحد پولی پوند استفاده می‌کنند را به شما معرفی خواهیم کرد.

پوند در کشورهای مختلف:

همان طور که گفتیم علاوه بر کشورهای بریتانیایی، از واحد پولی پوند در کشورهای دیگری نیز استفاده می‌شود. تمام این کشورها زمانی جزو امپراتوری بریتانیای کبیر بودند و برخی هنوز هم تحت نفوذ انگلیس هستند. با این حال همان طور که قیمت دلار کانادا وابسته به دلار آمریکا نیست، پوند هم در همه‌ی کشورهای مورد استفاده تابعی از ارزش پوند انگلیس یا به عبارت بهتر پوند استرلینگ نیست.

پوند مصر

مصر مانند دیگر کشورهای اسلامی (به استثنای ایران) بخشی از امپراتوری عثمانی به شمار می‌آمد. اگرچه همیشه بیشتر از دیگر کشورها استقلال داشته است، اما ضعف امپراتوری عثمانی، مصر را به کشوری مستعمره برای انگلیس بدل کرد. از همان زمان به مرور یکای پول انگلیس در مصر رواج یافت. اگرچه مصر پس از جنگ جهانی دوم کاملا مستقل شد، اما واحد پولی رایج شده در زمان استیلای انگلیس همچنان رواج داشت و به پول ملی مصر تبدیل شد. این استقلال در خود نام پوند مصر هم تاثیر داشت و امروزه به آن جنیه هم گفته می‌شود. امروزه پوند مصر مستقل از پوند استرلینگ قیمت گذاری می‌شود و هر پوند استرلینگ برابر با 22.81 پوند مصر است. بنابراین مصر یکی از پاسخ‌های سوال “واحد پول چه کشورهایی پوند است؟” خواهد بود.

پوند جزایر فالکلند

جزایر فالکلند مجمع الجزایری در آمریکای جنوبی است که مناقشات زیادی را از سر گذرانده است. در زمان‌های مختلف اسپانیایی‌ها، فرانسوی‌ها، انگلیسی‌ها و حتی آرژانتینی‌ها بر سر تصاحب این جزایر با هم مناقشه کرده‌اند. اما نهایتا بریتانیا در 1833 حاکمیت خود را بر این جزایر تثبیت کرد و آن را تا زمان حال هم حفظ کرده است. یکای پول این کشور پوند جزایر فالکلند است. با توجه به این‌که هنوز هم این کشور تحت حاکمیت بریتانیا است، ارزش پوند جزایر فالکلند تحت تاثیر پوند انگلیس است. ارزش پوند استرلینگ و پوند جزایر فالکلند برابر با هم است، اما شکل ظاهری آن‌ها متفاوت است.

پوند جبل الطارق

در پاسخ به سوال “واحد پول چه کشورهایی پوند است؟” به جبل الطارق می‌رسیم. جبل الطارق تنگه‌ای میان اروپا و آفریقا است که دریای مدیترانه را به اقیانوس اطلس متصل می‌کند. این تنگه دروازه‌ی ورود مسلمانان بنی امیه به اروپا در فتح اسپانیا بود. قرن‌ها بعد اسپانیا از مسلمانان پس گرفته شد و آن‌ها از جبل الطارق به آفریقا رفتند. موقعیت استراتژیک جبل الطارق در اتصال دریای مدیترانه و اقیانوس اطلس آن را به منطقه‌ای پر از مناقشه بدل کرده است. عمده‌ی ادعا روی این منطقه توسط اسپانیا انجام شده است. با این حال مردم این منطقه در سال 1969 در یک همه پرسی خود را تحت حمایت بریتانیا اعلام کردند تا از این طریق امنیت خود را نسبت به رژیم فاشیستی فرانکو حفظ کنند. این اتفاق آن‌ها را در مضیغه و فشار از سوی فرانکو قرار داد اما نهایتا با سقوط فرانکو آزاد شدند و تا امروز تحت حمایت انگلیس باقی ماندند. پوند جبل الطارق هم به واسطه‌ی تسلط انگلیس بر این منطقه همچنان تابعی از پوند اسرلینگ است و ارزشی برابر با آن دارد.

پوند گرنزی

در سال 1204 مجمع جزایر پیشکاری از دوک نشین نرماندی جدا شدند و به تاج و تخت انگلیس پیوستند. از آن زمان با استقلالی نسبی گرنزی به انگلیس پیوسته و آن را تا امروز هم حفظ کرده است. طبیعتا واحد پولی این کشور هم پوند است و چون هنوز عضوی از امپراتوری بریتانیا می‌باشد، ارزش آن وابسته به پول بریتانیا می‌باشد. هر پوند گرنزی برابر با یک پوند استرلینگ می‌باشد.

پوند مانکس

جایی میان بریتانیا و ایرلند جزیره‌ای کوچک با نزدیک به 90 هزار نفر جمعیت وجود دارد  که به جزیره‌ی مردان شهرت دارد. این جزیره کوچک قرن‌ها است که عضوی نیمه مستقل از امپراتوری بریتانیا به شمار می‌آید. اگرچه دولت و پارلمان محلی در جزیره‌ی من (Man) وجود دارد اما یکای پول این کشور وابسته به بریتانیا می‌باشد و ارزش آن با پوند انگلیس برابر می‌باشد.

پوند جرزی

در شمال ساحل نرماندی فرانسه جزیره‌ای وجود دارد مستقل از فرانسه و انگلیس اما وابسته به سیستم سیاسی بریتانیا. برخلاف جزیره‌ی من، این کشور عضوی از کشورهای وابسته به بریتانیا نمی‌باشد اما وابستگی عمیقی با انگلیس دارد که آن را عملا به بخشی از بریتانیا تبدیل کرده است. جزیره جرزی نزدیک به  90 هزار نفر جمعیت دارد و واحد پولی وابسته به انگلیس دارد. هر پوند جرزی برابر با یک پوند استرلینگ می‌باشد.

پوند لبنان

برای پاسخ به سوال “واحد پول چه کشورهایی پوند است؟” یک قاعده‌ی کلی وجود دارد: پوند در جهان را جایی می‌توان یافت که صاحبان اصلی‌اش زمانی در آن حضور داشتند. کشورهای مشتق شده از امپراتوری عثمانی نمونه‌ای از کشورهایی هستند که پوند را پذیرفتند و برخی تا امروز هم از آن استفاده می‌کنند، هر چند که دیگر بخشی از امپراتوری بریتانیا نیستند. یکی از این کشورها لبنان است، عروس خاورمیانه که امروزه حال چندان خوشی ندارد. واحد پول این کشور پوند لبنان است که امروزه بیشتر لیره لبنان خوانده می‌شود. نکته‌ی جالب در مورد پوند لبنان این است که منشا انگلیسی دارد، به فرانسه و عربی روی آن نوشته می‌شود، اما مستقل از واحد پول بریتانیا و یا فرانسه ارزش گذاری می‌شود. هر پوند استرلینگ ارزشی برابر با 1843 پوند لبنان دارد. این اختلاف ارزش موجب شده که پوند لبنان یکی از کم ارزش‌ترین ارزهای رایج در جهان باشد.

پوند سنت هلن

در جنوب اقیانوس اطلس، جایی دور از هیاهوی سیاسی اروپا، انگلیس تبعیدگاهی دارد به نام سنت هلن. این جزیره نام خود را از مادر اولین امپراتور مسیحی روم وام گرفته و قرن‌هاست که به عنوان تبعیدگاه مجرمان مورد استفاده قرار می‌گیرد. مهم‌ترین و معروف‌ترین زندانی این جزیره ناپلئون بناپارات بود که پس از شکست‌های دور دوم قدرت‌گیری‌اش توسط انگلستان به این جزیره تبعید شد و تا پایان عمر را آن جا گذراند. واحد پول سنت هلن هم تابعی از ارزش پوند جدید و قدیم  انگلیس است و ارزشی برابر با هم دارند.

پوند سودان جنوبی

سودان جنوبی یکی از کشورهای جدید جهان است که در سال 2011 از سودان استقلال پیدا کرد. این کشور علی رغم منابع عظیمی که در اختیار دارد، یکی از فقیرترین کشورهای جهان است. از آن جایی که خود سودان زمانی بخشی از امپراتوری بریتانیا بوده و سودان جنوبی هم از خود سودان جدا شده است، پوند در سودان جنوبی رایج است. اما ارزش پوند سودان جنوبی مستقل از پوند استرلینگ است و هر پوند استرلینگ 160 پوند سودان جنوبی ارزش دارد.

پوند سودان

سودان یکی از کشورهای آفریقایی با تاریخی پر پیچ و خم است. آن‌ها زمانی تحت سلطه‌ی مصری‌ها بودند، مصری هایی که خودشان تحت سلطه‌ی عثمانی بودند. پس از آن فردی با ادعای مهدویت در سودان ظهور کرده و سودان را وارد جنگ با مصر کرد. استیلای انگلیس بر مصر و سودان با هم موجب شد این مناقشات پایان یابد. نهایتا اما خود سودان هم از بریتانیا جدا شد اما همان واحد پولی را برای خود نگه داشت، البته مستقل از بریتانیا. سودان هم کشوری فقیر و مملو از مشکلات سیاسی است. پوند سودان هم مستقل از پوند اسرلینگ ارزش گذاری می‌شود و هم اکنون هر پوند استرلینگ 553 پوند سودان ارزش دارد.

پوند سوریه

سوریه هم مانند لبنان روزی بخشی از امپراتوری عثمانی بود و روزی دیگر به بخشی از امپراتوری بریتانیا بدل شد. این روند ادامه داشت تا التهابات پس از دو جنگ جهانی فروکش کند. در سال 1947 نهایتا سوریه طی سیاست ترک خاورمیانه از سوی بریتانیا استقلال یافته اما پوند را به عنوان پول ملی خود حفظ کرد. ارزش گذاری پوند سوریه هم به صورت جداگانه از پوند استرلینگ انجام می‌شود. هر پوند انگلیس ارزشی معادل 3081 پوند سوریه دارد و به همین واسطه سوریه هم یکی از کم ارزش‌ترین واحدهای پولی جهان را در اختیار دارد.

پوند استرلینگ:

همان طور که در مقالات قبلی نیز اشاره کردیم، پوند استرلینگ واحد پولی پادشاهی بریتانیا (The United Kingdom) است. پادشاهی متحد نیز از چهار کشور تشکیل شده است: انگلستان، اسکاتلند، ولز و ایرلند شمالی. اما پوند در جهان نیز همانند پوند در خود انگلیس تاریخی پیچیده و طولانی دارد. همان طور که در مقالات دیگر هم توضیح داده شد، پوند انگلیس قدیمی‌ترین واحد پولی رایج در جهان امروز است و در عین حال یکی از ارزشمندترین واحدهای پولی. از طرفی پوند نوعی هویت برای بریتانیایی‌ها هم محسوب می شود و به همین واسطه پوند در جهان را با انگلیس می‌شناسند و بس. امروزه پوند از دلار و یورو هم ارزش بیشتری دارد، هرچند نسبت به ارزش اولیه‌ی خود طی قرن‌ها بسیار افت کرده است.

در این مقاله علاوه بر بریتانیا، 11 کشور را به شما معرفی کردیم که از واحد پولی پوند استفاده می‌کنند. همان طور که مطالعه کردید برخی از این پوندها به پوند استرلینگ وابسته هستند و برخی دیگر نیز هیچ وابستگی‌ای به پوند استرلینگ ندارند. علاوه بر کشورهایی که در این مقاله ذکر شد کشورهای دیگری نیز از واحد پولی پوند استفاده می‌کنند. به عنوان مثال می‌توان از موارد زیر نام برد: پوند آفریقای جنوبی، پوند آلدرنی، پوند ایرلند، پوند بیافرا، پوند توسکانی، پوند جامائیکا، پوند جرسی، پوند رودزیا، پوند زامبیا، پوند نیجریه، پوند لیبی، پوند قبرس، پوند فلسطین و … علاوه بر این کشورها،کشورهای دیگری نیز وجود دارند که در گذشته از واحد پولی پوند استفاده می‌کرده‌اند اما امروزه واحد پولی متفاوتی را جایگزین پوند کرده‌‌اند. معروف‌ترین این کشورها عبارتند از: استرالیا، کانادا و نیوزیلند که هم اکنون از دلار استرالیا، دلار کانادا و دلار نیوزیلند استفاده می‌کنند. صرافی کیان ارائه دهنده خدمات ارزی و نقل و انتقال پول به مشتریان خود خدمات حواله پوند را ارائه می‌دهد.